Coletteke Rijstpap

door Jef GEBOERS

Coletteke Rijstpap was één van de bekendste dorpsfiguren van Leopoldsburg. In Café Colette verkocht ze lekkere rijstpap die zeer gegeerd was. Haar echte naam was Maria Coletta Reynders. Ze werd geboren te Paal in de wijk Tervant op 27 september 1872 en overleed te Korspel – Beverlo op 8 augustus 1937, haar jeugdjaren heeft ze doorgebracht in Paal. Haar ouders waren landbouwers en rasechte Palenaren. Vader Joseph Reynders werd te Paal geboren op 14 januari 1849 en overleed te Korspel – Beverlo op 13 december 1937. Hij was gehuwd met Angelina Helsen, eveneens te Paal geboren op 22 juli 1846 en overleed te Beverlo op 28 november 1927. Ze traden te Paal in het huwelijk in 1871. Het landbouwersgezin telde 8 kinderen, 3 meisjes en 5 jongens. Rond de eeuwwisseling verhuisde de familie naar Korspel. In 1925 laat de heer Moeyersoon een boerderij bouwen op de Dumondsheide en verhuurd deze aan de familie Reynders. Dit was toen nog geen militair domein en was gelegen op het grondgebied van Korspel – Beverlo. Het was in een mooie omgeving, rustig en midden in de bossen. Het gebouw werd opgetrokken met Beerse steen (in Rijnvorm). Het dak werd bedekt met Pottelbergse pannen van Kortrijk . In de voorste kamer werd een herberg ingericht. De nieuwe woning met een stal en een schuur zal al snel de naam “FERME COLETTE” krijgen omdat in die tijd de voertaal in het leger nog Frans was. Men kon er een smakelijke pint bier drinken, genieten van de natuurlijke omgeving, maar vooral proeven van de lekkere rijstpap. Coletteke had een heel eigentijds recept en daardoor was ze uren in de omtrek bekend voor de “beste en speciale” rijstpap. De soldaten, die in Leopoldsburg gekazerneerd waren, gingen, meestal op zondag naar Coletteke om te genieten van de smakelijke rijstpap of een fris pintje. Na het grote bombardement door Engelse luchtmacht van 28 mei 1944 op Leopoldsburg eisten de Duitse bezetters Ferme Colette op en richtten het in als noodhospitaal. De bewoners moesten elders onderdak zoeken. Hun vertrek zal definitief zijn.

Wandeling

Voor WO II was Leopoldsburg een druk bezette militaire kazerne met schietplein, oefenterrein en grote bivakplaatsen. Er konden 40.000 manschappen gelegerd worden. In die periode waren er meer cafés en herbergen in Leopoldsburg dan dagen in het jaar, en die werden allemaal druk bezocht. Café Colette was één van die druk bezochte herbergen. Vanuit de soldatenblokken aan de Hechtelsesteenweg (De Carrés) kon men via een zandweg van 2 Km naar Coletteke gaan. Eerst moest men nog voorbij de cafés “Het Fortje”, “La Redoute” en “Den IJzer”, maar Coletteke had de beste rijstpap en de mooiste omgeving en dus het meeste succes. De mannen van het cavaleriekamp aan de spoorweg, het paardenvolk, konden via de “Korteketenbrug” over de Grote Beek naar Coletteke gaan. De naam van die brug was voor de Franstalige niet uitspreekbaar en zij hebben haar de naam “Contrequette” gegeven, een plaatsnaam die bewaard is gebleven. Op zondagnamiddag trokken de soldaten in groep naar “Ferme Colette”, er werd heel wat afgedronken en van de zelfgemaakte rijstpap geproefd.

Plaats

“Ferme Colette” zo wordt deze woning nu nog in de militaire kringen genoemd, is gelegen in het bosrijk gebied van Korspel, aan de Boskant, op de Dumondsheide tussen de Grote beek en de Zwarte beek. Ferme Colette heeft enkel bossen als buren en ligt kort bij de Staleikerheide en de Hemelbrug. Na WO II werd de Staleikerheide, de Dumondsheide alsook Ferme Colette door het ministerie van landsverdediging aangekocht en kwam het gebouw in het militair domein van Leopoldsburg te liggen (op grondgebied Beverlo). Ferme Colette is nu een militaire ambtswoning. De nieuwe bewoners zullen van dan af een militair met zijn familie zijn. De bewoners kregen een bewakingsopdracht om onregelmatigheden te melden aan de militaire autoriteiten. Het gebouw is voor heel wat militairen een belangrijk herkenningspunt op de stafkaarten. Tijdens de vakantieperiode is deze plaats het trefpunt van de jeugdbewegingen die hier hun tenten opslaan om te kamperen. De huidige bewoner, een militair op rust, Frans Ponnet woont hier al 14 jaar met zijn familie. Zijn voorganger was Adjudant Vossen. Volgens de huidige bewoners mogen zij er voor de rest van hun leven blijven wonen, dan zal het gebouw gesloopt worden omdat de onderhoudskosten te hoog zijn. De meest nabijgelegen hoeven op het militair domein zijn reeds gesloopt.

Mooi meisje

Het jonge Coletteke was een heel mooi en knap meisje. De tijd zal daar verandering in brengen en van haar een voorname en kordate cafébazin maken, bijgaande foto’s liegen er niet om. Coletteke was nooit getrouwd. Of ze ooit echt verliefd geweest was op een soldaat, hebben we niet kunnen achterhalen. Omgekeerd wel! Ze had vele aanbidders waarvan één zeker voorkeur genoot. Uit die korte relatie is een kind geboren dat de naam Maria Reynders kreeg.

Dochter van Coletteke

Maria werd geboren te Beverlo op 28 februari 1897 en overleed te Korspel op 6 februari 1943. Zij huwde met Rene Dubois, militair en architect van de militaire gebouwen. Tijdens WO II overlijdt hij in 1944 in krijgsgevangenschap in Mauthausen (Duitsland) Maria en Rene kregen drie dochter (†Gilberte, †Renilde en †Maria) en drie zonen (Robert, Paul en Leon). Coletteke werd bijgestaan door haar zus Hortence, haar jongste broer Theodor, zijn vrouw Charlotte en kinderen die allen op Ferme Colette woonden. Ook zonder gasten was het hier erg druk. Coletta Reynders is 65 jaar geworden, ze overleed vier maanden voor haar vader. Ze verdiende goed haar boterham met de soldaten, op 2 Km buiten de kazerne.

Op de huwelijksfoto van de dochter van Coletteke (Maria) zien we rechts van Coletteke, haar schoonzoon René Dubois en haar dochter Maria. Uiterst rechts boven zien we Theodor Reynders, broer van Coletteke en zijn vrouw Maria Ducé. Hortence Reynders, zus van Coletteke staat tussen Maria Reynders en Maria Ducé. Theodor was boswachter van de heer Moeyersoon; eigenaar van het domein en later Minister van Landsverdediging. Tussen de twee heren zit nog een zus van Coletteke, Rosalie Reynders.

Eetzaal

In de eetzaal van het museum M.K.O.K. (militaire K blokken en Oscar kapel) te Leopoldsburg is een bijzondere fotoreportage gewijd aan “Coletteke Rijstpap”. Daar staat nu nog rijstpap met bruine suiker op het menu van de bezoekers.

Museum van het Kamp van BeverloNaar vertellingen van Marie Thérèse Morren kleindochter van Carolus Reynders (broer van Coletteke) en Leon Dubois (kleinzoon van Coletteke). Documentatie en beeldmateriaal vonden we bij Sylvain Weuts, conservator van het Museum Kamp van Beverlo.

This article is also available in English