De Sherman-Story
door Jozef GEBOERS
In het voorjaar van 1984 was de voorzitter van de middenstand, Ray Verpoorten, aanwezig op de afscheidsparade van Luitenant-generaal Dewandre in de Groep Leopard. De generaal zal daarna voorzitter worden van de afdeling tanks in het Koninklijk legermuseum te Brussel. Tijdens de receptie zei Verpoorten tegen de generaal dat een gemeente zoals Leopoldsburg wel een Sherman tank als monument zou mogen hebben. De generaal was het daarmee eens en beloofde een Sherman als monument.
Later dat jaar waren Luitenant-kolonel Van Thienen, toen commandant van de Groep Leopard, zijn opvolger Luitenant-kolonel Pauwels W. en Commandant Geboers op bezoek bij de Nederlandse rij- en tractieschool. Luitenant-kolonel Van Thienen herinnerde zich daar de belofte van de generaal en melde dit aan Luitenant-kolonel Pauwels. Pauwels gaf dan de opdracht aan Commandant Geboers om die belofte waar te maken.
Commandant Geboers was op dat ogenblik commandant van het Peloton onderhoud van de Groep Leopard en beschikte over de nodige middelen om te takelen en te renoveren.
Transport moest aangevraagd worden.
Generaal Dewandre werd aan zijn belofte herinnerd en stuurde een fotocatalogus van de gekende tankwrakken in België. In deze catalogus was een tank in het schietplein van Brasschaat aangeduid om te restaureren als monument voor Leopoldsburg.
Tijdens een bezoek aan dit schietveld zag Commandant Geboers dat de aangeduide
Sherman aan de ingang van het schietplein als doel gediend had voor
Energa en Blindicide, draagbare anti-tankwapens die de Sherman op meer
dan 100 plaatsen doorboord hadden met hun holle lading. Na overleg met
de pleinverantwoordelijke werd beslist om een andere Sherman te
recupereren. Diep in het plein, in het moeras, zat een Sherman die niet
in de catalogus geregistreerd was. Deze Sherman had 15 jaar als
artilleriedoel gediend maar was bruikbaar als toekomstig monument. Het
weekend nadien werd een eerste poging ondernomen met personeel en een
Leopardtakeltank van het 18de RA (18de Rijdende Artillerie) . Zij hadden echter te weinig ervaring met de Leopardtakeltank en de Sherman bleef diep in de modder steken.
Het volgende weekend had een tweede poging met personeel van de Groep Leopard meer succes. De Sherman werd door de modder naar de zandweg getrokken. De rupsen die als een accordeon tussen de baanwielen zaten werden met de alternator van de Leopard in stukken gebrand tot de baanwielen vrij waren. Nu kon de Sherman op een dieplader van de 1ste Cie Mat (1ste Compagnie Materieel) getrokken worden en naar de groep Leopard in Leopoldsburg vervoerd worden.
De lijst van te zoeken onderdelen was niet lang maar wel zwaar: een half kanon, twee trekwielen, twee spanwielen, een volledige buggy en een rups.
Op het schietplein van Leopoldsburg moest een andere zwaar gehavende Sherman plaats maken voor niet metalen doelen. Gelukkig kon deze de nodige onderdelen leveren maar het moest in één namiddag gebeuren. De oersterke Leopardtakeltank trok de Shermankoepel van de romp en kantelde de romp met de wielen naar boven. Aangezien de bouten vastgeroest zaten werden de koppen van de bouten verwijderd met een lasbrander. Alle benodigde onderdelen kwamen los en werden naar de Groep Leopard gebracht. Toen was het begin augustus 1984.
De Sherman gaat op zijn kop om een draagstel te recupereren.
In de werkplaats werd de koepel van de Sherman naast de romp geplaatst. Het gehavende stuk van de loop werd afgebrand en vervangen door een stuk van de gerecupereerde loop.
De motor, 5 x 6 cilinders, en alle overbodige onderdelen werden uit de romp gehaald en verkocht aan de oud-ijzerhandel. Met de opbrengst werden de middelen voor restauratie aangekocht, in hoofdzaak slijpschijven en potborstels voor hoekslijper en vulpasta om de gaten te dichten.
Met de potborstels werd alle roest verwijderd, de gaten werden gevuld en uitstulpingen weggeslepen.
Detailonderdelen werden nagemaakt en aangelast. De lasser verrichtte wonderen. Hij schilderde koepel en romp in een stevige grondlaag en zette er dan drie lagen zinkhoudende verf op.
De koepel werd teruggeplaatst en stevig verankerd.
Ondertussen had Commandant Geboers de sokkel uitgetekend die door de gemeente perfect werd gemaakt. Er was rekening gehouden met helling, achterstop, richting en ruimte voor de dieplader en Leopardtakeltank. Op 2 oktober 1984 rijdt de 1ste Cie Mat de Sherman op een dieplader voor zijn sokkel. Terwijl de Leopardtakeltank de Sherman op zijn sokkel trok vierden de mannen van de 1ste Cie Mat de twee onafhankelijke kabels van de dieplader en brachten zo de Sherman met grote nauwkeurigheid op zijn juiste plaats.
Drie dagen later, op 5 oktober 1984 om 18.00 uur werd de Sherman ingehuldigd door minister van Landsverdediging Vreven. Luitenant-kolonel Pauwels W. kreeg de eer om het laatste schot af te vuren boven het gebouw waar 40 jaar voordien de Engelse generaal Horrock de briefing gaf voor operatie Market Garden.
De lasser die in de Sherman zat bracht het kanon terug horizontaal en schroefde het vast.
Hij sloot het luik met een hangslot en nam afscheid van zijn Sherman.
Leopoldsburg was een monument rijker.
Voor de voorzitter van de middenstand Ray Verpoorten was het begin van zijn droom in vervulling gegaan.
Zijn droom ging veel, zeer veel verder en noemde M.K.O.K.
This article is also available in
English
